Yazı ve Fotoğraflar: Tahsin Ceylan
Trakya'nın güneyini belirleyen, Gelibolu yarımadası'nın uç noktasından Enez'e (Yunanistan sınırı) kadar uzanan tektonik kökenli bir çöküntü olan Saros Körfezi, İlkçağda Melas ve Xeros adlarıyla bilinmektedir. Yaz aylarında güney sularının ısınması ve çevresel ısı yüksekligi dalış amaçlı olarak bizi Saros Körfezi’ne yönlendirmektedir. Ege’nin kuzeyini oluşturan körfez farklı akıntı sistemleri, sularındaki oksijen ve besin tuzlarının etkisiyle fauna ve florası ile biz sualtı fotoğrafçılarına geniş açı ve macro kesitte geniş bir menü sunmaktadır. Birinci Dünya Savaşından kalma savaş gemileri geniş açı görüntülerin yanısıra, üzerinde yaşamını sürdüren yüzlerce organizmayla makro görüntüleri almamıza da olanak vermektedir. Kendine özgü farklılıklarıyla Saros Körfezi görülmeye değer canlı türleriyle sualtıseverlerin ilgi odağı olmaktadır. Akdeniz ve Ege’nin derinliklerinde rastladığımız kırmızı dal süngerler’e (Axinella polypoides), ayrıca kayaların üzerlerinde pembe, kırmızı veya mor renkleriyle pamuk süngerlerine sıkça rastlamak mümkün. Süngerler hem geniş açı, hem genellikle üzerlerinde gözlemlenebilen organizmalarla makro görüntülere veri teşkil etmektedirler. Tropik sulardaki tür çeşitliligine özlem duyanlara Bebek Kayalıkları’nda mutlaka dalmalarını öneririm. Anemonların içinde yaşayan kaya balıklarını (Gobius bucchichi), müren (Muraena helena), mığrı (Conger conger), kabuklular (karides, istakoz, böcek, yengeç) ve sarı renklerin pozitif enerjisini sarı sünger anemonlarıyla yaşamak mümkün. Kayalık bölgenin küçük boylu sakinleri olan karabaş balıkları (Tripterygion sp.), kamuflaj ustaları olan iskorpitler (Scorpaena sp.), kaya kovuklarından meraklı gözlerle bakan hani balıkları (Serranus sp.), ayrıca lahozlar ve sarıkuyruk balıkları gibi onlarca balık türünü birarada gözlemleme keyfi, belki en belirgin şekilde Saros'ta yaşanabilir.
Aslında Ege Denizi bölgesel konumu ve ekolojik özellikleri açısından Akdeniz ekosisteminde özel bir öneme sahiptir. Bu nedenle biyolojik özellikleri açısından kendine özgü bir yapısı vardır. Coğrafik konumu nedeniyle Karadeniz ve Akdeniz sularının buluşma havzasını oluşturan Ege Denizinin Kuzey bölümü Boğazlar Sistemi aracılığı ile gelen soğuk ve az tuzlu Karadeniz sularının etkisi altındadır. Bu nedenle kuzey ve güney Ege suları ısı ve tuzluluk açısından birbirinden farklı özellikler taşımaktadırlar.
Yaz aylarında yüzey suları 20 ‘C kadar yükselmesine karşın 10 metrenin altındaki derinliklerde sıcaklık 15-17 ‘C kadar düşmektedir. Bu özellikler nedeniyle bölge soğuk ve sıcak seven canlı türlerinin buluşma noktasını oluşturur. Kuzey Ege bölgesinde Batı Akdenizli formlar, Güney Ege bölgesinde ise Doğu Akdenizli formlar egemen durumdadır.
Ege Denizi biyolojik çeşitlilik yönünden zengin olup, bölgede 400 civarında alg, 5000 civarında omurgasız hayvan ve 400 civarında da balık türünün yaşadığı bilinmektedir.
Kuzey Ege, atmosferdeki kütlesel hava akımlarının kilit noktasına yakın olması nedeniyle şiddetli rüzgar hareketlerine maruz kalmaktadır.Yaz aylarında imbat-poyraz sistemleri bölgenin tipik hava hareketleridir. Haziran-Ekim ayları arasında şiddetli fırtınalar şeklinde esen kuzey rüzgarları yüzey sularının 2-3 ‘C daha soğuk olmasına yol açmaktadır. Bölgede derin çukurlar olmakla birlikte 200 mt.ye kadar olan derinlikler dip yapısının % 54’nü oluşturmaktadır. Saros Körfezi tuzluluk ve besleyici elementler açısından da Karadeniz kökenli yüzey sularının etkisindedir. Tuzluluk % o33 seviyesinde ölçümlenmiştir. Kuzey Ege’ de zengin besleyici elementlerin varlığı Karadeniz’den ve Marmara Denizi’inden bu bölgeye besin tuzlarınca zengin suların gelmesi sayesinde mümkün olmaktadır.
Saroz Körfezinde yaptığımız hemen hemen bütün dalışlarda akıntı sistemlerine rastlamaktayız. Karadeniz’den gelen yüzey suları 12.600 m3/sn, Akdeniz’den gelen dip suları ise 6.100 m3/sn. su kütlesi hareketi yaratmaktadır.
Kuzey Ege sularının diğer denizlere göre berrak oluşu, ışığın önemli derecedeki derinliklere ulaşmasına imkan vermektedir. Bu durum ise zemindeki canlı topluluklarının nispeten zenginleşmesini ve bunlarla beslenen dip balıklarının populasyonlarının artmasını sağlamaktadır.
Özgür Diving; yeni teknesi, yeni ekipmanları Eray ve Kadem’in rehberliginde ve tabiiki en önemlisi Ayşe’nin mükemmel yemekleriyle hizmet sunumuna devam etmektedir.
Ulaşmak İsteyenler için.
(Tekne Kabatepe Limanından kalkmaktadır)
Eray.0542 5607612-05357369717
Kadem.05448881851
KAYNAKLAR
Ege Denizi ve Canlı Kaynakları
KOCATAŞ Ahmet-BİLECİK Nezih
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Yayını 1992
PASİNER Ali
Balık ve Olta
Deniz Canlıları Rehberi
ÖZTÜRK Bayram-TOPALOĞLU Bülent- DEDE Ayhan
TÜDAV Yayını
Su Ürünlerini Tanıma
Tarım Ve Köyişleri Bakanlığı 2000