Articles

   Back

KIZILDENİZ GÜNCESİ - Tiran’da Dalış

Yazı ve Fotoğraflar: Tahsin Ceylan

“Bizim için degerli olan insanların etkilerini onların yanından ayrıldığımız zaman hissederiz”.

Bu özgün ifadeyle yıllar öncesi tanıştım. Uzak diyarlara her yolculukta bir tedirginlik, sevdiklerini bir daha görememe korkusu karmaşık düşüncelerle beni sarmalarken bir kılavuz olarak yetişti imdadıma. Hissettiklerimin kusursuz yorumuydu. Yüregindeki doğru ile hareket eden biri olarak; vazgeçilmez, tekrar kazanılması yada yaşanılması imkansız degerlerin etkilerini anlama ve uygulama kararlılığını kendimde görmeliydim. Farklı değerlerin anlamları başta karmaşık olarak yorumlansa da zaman sadeleştirmesini yaptıktan sonra geriye yorumsuz tartışmasız, şüphe götürmeyen netlikteki “gerçek”le tanışıyorsunuz. O gerçek, benliginizdeki kuvvet, yüreginizdeki iyilik ve sevginizin ilham kaynağıdır. Yaşamsal devinimin her alanında o kaynağa ulaşılmaya ihtiyacımız vardır. Gerçekte bizlerden beklenen iyi şeyleri yapmamak için çok nedenimiz vardır, yada çok neden öne sürebiliriz. Ancak yürekli insan; cesur olamamak için ne kadar neden varsa; onların üstesinden gelebilmiş olanlara verilen bir sıfattır.

Bir tatil peryodunda yine mavi büyünün çağrışına gidiyoruz. Durağımız ise komşu kapısı; Kızıldeniz.Yıllar öncesinden hatırlıyorum, Kızıldeniz’e gittiğimizde toplam grubumuz en fazla on kişiyi geçmiyordu. Şimdi ise yüzlerce dalıcımız Dünyanın belkide tür açısından olmasada görsel mönü olarak zenginliklerle dolu bu bölgeye akın akın gidiyor.

Bilindiği üzere Kızıldeniz; Dünyadaki mercan kolonileri açısından oldukça zengin bir konuma sahiptir. Mercan Cenneti Avustralya, Hint Okyanusu ve Büyük Okyanus ile birlikte değerlendirildiğinde yaklaşık 500 tür taşlı mercan bölge habitatında yeralmaktadır. Mercan resifleri beraberinde balık türlerinin istihdamını da artırmıştır. Taşlı mercan kolonileri genellikle sığ alanlarda yeralmaktadırlar. Bu sığ denizlerde dört tip mercan kayalığına rastlanılmaktadır. Kıyı kayalıkları, set resifleri, düz kayalıklar ve mercan adları(atoller). Kıyı kayalıkları, kıyıya paralel dar bir şerit izlerler ve lagün olarak adlandırdığımız sığ bir gölle kıyıdan ayrılırlar. Kızıldeniz’de çok rastlanan bu kayalık türü dik olduğundan kıyı boyunca dar ve sığ bir su şeridinde oluşmaktadır. Bir anakara yada ada kıyısı açıklarında bulunan set kayalıkları, kıyıdan geniş ve derin su şeridi yada büyük bir sığ gölle ayrılır. Düz kayalıkların her tarafı derin suyla çevrilidir ve deniz tabnındaki mercan kolonilerinin büyümesine bağlı olarak gelişmişlerdir. Taşlı mercanlar yavaş büyürler.Büyük koloniler oluşturan türlerin yıllık büyüme oranları en fazla 5 cm.dir.Bu büyüme hızı dikkate alındığında biz dalıcıların dalışlarımız sırasında mercan resiflerine ne kadar çok dikkat etmemiz gerektigini de ortaya koyar.

Karmaşık yapısı nedeniyle bir mercan kayalığı, deniz canlılarının en yoğun olduğu yerlerden biridir.Birçok tutunma noktası nedeniyle, süngerler, suyosunları ya da yosun hayvanları, anemonlar , bir kısım poliketler ve diger sabitlenmiş canlılar bu bölgelerde yer tutarlar.Mercan kolonileri arasındaki sayısız yarık ve mağara, birçok omurgasızın ve balik türünün yaşayabilecegi elverişli bie çevre ve bir sığınak oluştururlar. Tropikal yağmur ormanlarından sonra, dünyada tür açısından en zengin canlı topluluklarının bulunduğu yerler, mercan kayalıklarıdır. Dip resifteki mercan ve balık türleri görsel zenginlik açısından son derece gözalıcıdır. Balık türlerinin yanısıra, denizkestanesi, deniz yıldızı, solucan olarak adlandırabilecegimiz gruplar, karındanbacaklı, yengeçler ve anemomlar habitatda önemli bir yer tutarlar. Mercan Resifleri Sualtı Fotoğrafçıları için de en önemli potansiyel görüntüleme merkezlerini oluştururlar. Geniş açı ve macro görüntüleri birarada degerlendirmek herzaman mümkün. Mürenler(muraena robusta),soldıerfıshes,trumpetfıshes, scorpıon balıkları,karidesler, geniş açı için ideal bir fon teşkil eden anthias balıkları,kelebek balıkları ve melek balıkları ayrı ayrı görüntülenmeye deger canlı türlerini teşkil etmektedirler.

Hint Okyanusu’nun bir uzantısı olarak Akdenizle Süveyş kanalı yolu ile buluşan Kızıldeniz; zengin ve renkli dip yapısı nedeniyle ülkemizi çevreleyen denizlerden çok farklı bir biyolojik sunuma sahiptir.Bilimadamları Kızıldeniz’de yaklaşık 1200 balık türünün yaşam alanı bulduğunu ifade etmektedirler. Bu türlerinde % 10-18 nin endemik, yani Dünyada yalnızca Kızıldeniz’de yaşıyor oldukları belirtilmektedir.Tuzluluk Akdeniz’e göre nispeten yüksek, binde 40 civarında. Rahat geçen bir yolculuktan sonra Kahire'deydik Mısır'ın ülkemize yakın olması, 2 -2,5 saatlik uçak yolcuhığunun yorucu geçmemesi bir avantajdL Saat farkı ohnaması nedeniyle de dengeniz bozulmuyor. Sharm El Sheik'e gidecek olan uçagımız öglen hareket edecekti. Programa göre öglene kadar Piramitleri görmek isteyenler için bir gezi düzenlenmişti.Ancak klasik Mısır’lı umursamazlığını bir kez daha yaşama şansından mahrum olamıyoruz. Delinen araba lastigi, ilgisiz yetkililer ve Allaha’a havale edilen sorunlar, artık sürekli alıştığımız tavırlar. Sonuçta dar bir zaman aralığında olunsa da Piramitler ufukta förüldü. Havaalanına otobüsle 45 dakikalık bir mesafede olan Piramitler, ben bir kez daha görmek istemesemde herkes için görülmeye deger yapılar. Çoğunlukla filmlerde ve belgesellerde gördüğümüz Piramitlerin önünde fotoğraf çektirmek ilk heyecanlı davranışı oluşturuyordu, hele hele buraya ilk defa gelenler için. Öglen olmuştu tekrar havaalanındaydık. Tur liderimiz Aydın KIŞINBAY havaalanında kalıp herkesin bilet check in’lerini yaptırmıştı Bu arada içinde vide kameramında bulunduğu video houusıngi’de kargoya vermesi, bende ilk tedirginligi yaratmıştı. Korkulan da başıma geldi.Bana ulaştığında taşıyıcıların dikkatsizce yüklemesi sonucu iki tutma kolu kırılmıştı. Kısa süren bir yolculuktan sonra Sharm El Sheik'e varmıştık Ülkemizde kışın yaşandığı yılın bu son günlerinde sıcak Sharm El Sheik’de güneşle, lacivert Kızıldeniz ve çöl ile buluşmak güzeldi doğrusu. Uçaklar sürekli turist taşıyordu. Dünyanın her yerinden buraya bir turist akımı vardı. Özellikle de İtalya'dan. Nitekim Kahiredeki görüntülerin aksine uçaktan inince yerli halk yerine Noel Baba kıyafetleri giymiş genç !talyan otel görevlileri ile karşılaştık. Doğu Roma İmparatorluğunun etkilerini her alanda gözlemlemek mümkün. Uçakta da bizimle beraber olan Mısırlı rehberimizle birlikte Aydın KIŞINBAY liderliginde bizim için bekleyen özel otobüsle otelimize vardık.

Burası büyük bir alana kurulu güzel bir tatil köyü, Coral Bay. O gÜn dalış olmadığı için herkes dinlenmeyi tercih etti. Akşam yemeginden önce buluşup sonraki günün programı, kimin hangi tekede olacagını konuşup sabah limana gitmek için kararlaştırdıgımız buluşma saatini teyid ettik. Sabah bizi limana götürmek için otele İtalyan dalış rehberlerimiz de gelınişti. Bura da dalışla ilgili faaliyetlerde İtalyanlar ön plandaydL Tekne sahiplerinin Mısır'lı olmasına rağmen rehberlerin tamamına yakın kısmının !talyan olması yerli halkın pek de bu sporda kendini geliştirmemiş olduğunu ortaya koyuyordu. Doğrusu bizim ülkemizde rehberlerimizin Türk olması sevindirici. Limana vardıgımızda bizim için bekleyen teknelere dagıldık. Dalış teknemiz geniş ve rahattı .Rehberlerimizin brifinglerini dinledikden sonra ilk dalış noktamızdaydık.Dar bir reefte bir anlamda bir alışma ve kontrol dalışını gerçekleştiriyorduk. Bölgenin dip yapısı itibariyle fauna ve floranın en zengin boyutu 5 -15 mt'lerde olduğu için derin dalış yapmanıza da gerek kalmıyor. Maske takıp kafamzı suya soksanız bile birçok canlıyı rahatlıkla izleyebilirsiııiz Sharm EI Sheik'de dalış noktalan gerçekten güzel ama Tiran görülmeye deger güzellikteki nadir dalış noktalanndan biriydi benim için Bu bölgede dört reef bulunuyordu. O gün Wood House denilen reefde dalış yapacaktık. Akıntı sebebiyle tekne çapa atamayacağı için bizi reefe bıraktı. Hepimiz reef buyunca ilerlemeye başladık. İri Napolyon balıklan , anemon balıklan, kaplumbağalar, mercanlar ve muhteşem biyolojik zenginlik.Akıntı sistemlerinin taşıdığı beslsyici elementler tüm türlerin gelişimi üzerinde etkili olan en önemli faktör. Dalış bitince doğrusu yüzümüz gülülyordu. Gece dalşımızda ise onlarca arslan balığının avlanmalarını rahatlıkla izleyebildik. Arslan balıklarının avlanmalarını görebilmeniz için güneş batar batmaz fazla vakit kaybetmeden suya girmiş olmanız gerekiyor Uyanık arslan balıkları fotoğraf çekmek için ışık tuttuğumuz canlıları farkedip saldınyorlardı. lyi gôriJntü alabilmek için bir de onlarla uğraşmanız gerekiyor. Dalış Noktalarımızdan biri de Ras Muhammed Parkı'ydı. Milli parkı ilk kez görüyorum. Hakkında çok anılar duymuştum. Ama bekledigim yada hayal ettigim görselligi gözlemlemem mümkün olmadı. Burada ilgimizi en çok çeken mercanlar arasındaki yüzlerce bardak balığıydı (glassfish) Otelde akşamlan yemekden sonra ya otel çarşısını gezip açık hava kahvesinde kahve içiyorduk ya da taksiyle 5 -10 dakika uzaklıktaki Naama Bay'a gidiyorduk. Naama Bay sokaklarında kendinizi Mısır'da değil de İtalya'da hissedebilirsiniz. Sokaklar ltalyan'larla dolu. Sanki bütün ltalyanlar tatillerini geçirmek için buraya akın ediyorlar. Yerli halk İngilizce'den çok ltalyanca konuşuyor .Kaldığımız otelde bile yemek menöleri daha çok İtalyanlara hitap ediyordu. Turizm buranın halkı için iyi bir geçim kaynağı haline gelmiş. Kızıldeniz'de günleriniz nasıl geçiyor anlarnıyorsunuz bile her gün sabah erkenden kaikıp dalışa gidiyorsunuz bir de bakıyorsunuz akşam olmuş. Dalışlarırmz sırasında çektiğim fotoğraflar ve video çekimleri döndüğümde sevdiklerime gösterebilmem ve arşivim açısından ônernliydi benim için. Gezimizin son gününe gelmiştik. Bu gün bizim için dalışsız geçecek serbest gündü. Bizi Kahire'ye götürecek uçağınuz sabaha karşı hareket edecekti. Naama Bay'a gidip alışveriş yapabilecek, otelin plajında güneşlenebilecek, ya da motosikletle çöl gezisi yapabilecek kadar vaktiniz boldu. Herkes dilediği şekilde değerlendirdi dalış olmadan geçen bu son günü.

Gidilen yerler aynı aslında, bizim tekrar tekrar görmekteki amacımız, varolupta keşfedemediklerimizi tanımlayabilmektir. Paylaşılan öyle mutluluklar yaşanırki;bir yaşam boyu anlamını asla yitirmez ve hatırlandıkça bizleri yeniden mutlu etmeye devameder.Boşuna denmemiştir; “bir anı yaşamak bazen bin yıla bedeldir” diye. Bizler objektifimiz açısını büyütebildigimiz sürece, daha fazla objeyi aynı kadrajda görüntüleyebilme şansını yakalarız. Unutulmamalıdır “şans akıllı beyinlerin ürünüdür”.